Tüm dünyada en çok uygulanan standartlardan biri olan ISO 14001 standardı 2015 yılında revize edilmiştir.2015 versiyonuna geçiş için son tarih Eylül 2018 dir. Show ISO 14001 Standardı, tüm yönetim sistemlerine ortak bir çerçeve getiren yeni yüksek seviye yapısı Annex SL’e dayandırılmıştır. Oluşturulan bu yapı sayesinde tüm yönetim sistemi standartlarında aynı tanım ve başlıklar yer almaktadır. Yeni standart yapısının yerleşmesi ile kuruluşlar çevre yönetim sistemlerini temel iş prosesleri ile birleştirmeyi ve üst yönetimin daha etkin rol oynamasına katkı sağlanmış olacaktır. Çevre Yönetim Sisteminin Genel tanım ve amacına bakacak olursak; Çevre boyutlarını yönetmek, uygunluk yükümlülüklerinin yerine getirilmesi İle risk ve fırsatları ifade etmek için kullanılan yönetim sistemi olarak tanımlanmaktadır. Kuruluşlara çevreyi korumak ve sosyoekonomik ihtiyaçlarla denge içerisinde değişen çevre şartlarına tepki vermek için bir çerçeve sağlamaktır. Bu standard, kuruluşların kendi yönetim sistemi için belirlediği amaçlanan çıktılarına erişmek için kuruluşlara şartlar belirler. ISO 14001‘e kuruluşlar neden ihtiyaç duyar, avantajları nelerdir?Çevre yönetim sistemi;, çevresel amaç ve hedefleri tanımlama ve çevre yönetim sistemi gereksinimlerini karşılamak için yeterli ve uygun, politika ve prosedürlerin oluşturulması, sürekli çevresel performans elde etmeyi sağlayan bir araçtır.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Nedir? Çevre Yönetim Sistemi (ÇYS); çevresel amaç ve hedefleri tanımlama ve çevre yönetim sistemi gereksinimlerini karşılamak için yeterli ve uygun, politika ve prosedürlerin oluşturulması, sürekli çevresel performans elde etmeyi sağlayan bir araçtır. 1996 yılında ISO tarafından uluslararası işbirliği çerçevesinde dünyada en çok kabul gören çevre yönetim sistemi standardı olan ISO 14001 standardı oluşturulmuş ve ilan edilmiştir. Serinin belgelendirme standardı olan ISO 14001, üretim/hizmet gerçekleştirmenin yanı sıra çevreyi korumayı ve çevre etkilerini en aza indirmeyi amaçlayan kuruluşlara çevre etkilerinin tespitinden başlayıp, bunların nasıl azaltılabileceği, oluşması muhtemel etkiler için nasıl önlem alınabileceği ile ilgili bir sistematik getiren bir yönetim sistemi tanımlar. ISO 14001 Standardını temel alan bir çevre yönetim sistemi her tip ve büyüklükteki işletmenin kendi ürün, hizmet ve faaliyetlerinin çevre üzerindeki etkilerini kontrol etmesine yardımcı olan bir yönetim aracıdır. ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi’nin amacı, kuruluşlara, çevreyi korumak ve değişen çevresel koşullara sosyoekonomik ihtiyaçlarla dengeli olarak cevap vermek için sistematik bir çerçeve sağlamaktır. ISO 14001, kuruluşa, çevre yönetim sisteminin kendi belirlediği beklenen çıktılarına ulaşması için olanak sağlayacak şartları belirtir. ISO 14001 ÇYS Standardı; çevre performans standardı olmayıp, çevre yönetim standardı olduğuna dikkat edilmelidir. ISO 14001 ÇYS Standardı, performans düzeyleri ve kriterleri tanımlamamakta, işletmeye, işletmenin uyması gereken yasalar ve işletmenin gereklilikleri dikkate alınarak, kendi performans araçlarını ve hedeflerini belirleme olanağını sağlamaktadır. Çevre Yönetim Sistemi’nin hedefleri, uyumu arttırmak ve israfı azaltmaktır: Uyum, asgari yasal standartlara ulaşma ve bunu sürdürme eylemidir. Uyumlu olmadıkça şirketler para cezaları alabilir, devlet müdahalesi gerçekleşebilir veya çalışamayabilirler. Atık azaltma, çevresel etkiyi azaltmak için uyumun ötesine geçer. ÇYS, çevre politikalarının geliştirilmesine, uygulanmasına, yönetilmesine, koordine edilmesine ve izlenmesine yardımcı olur. Atık azaltma, tasarım aşamasında kirlilik önleme ve atık minimizasyonu yoluyla başlar. Yaşam döngüsü sonunda atıklar geri dönüşümle azaltılır. ISO14001 çevre yönetim sistemi Planla – Uygula – Kontrol et – Önlem al (PUKÖ) olarak bilinen metodolojiye dayanır. PUKÖ kısaca aşağıdaki şekilde ifade edilebilir: – Planla: Kuruluşun çevre politikasına uygun olarak, sonuçların elde edilmesi için gerekli amaçların ve süreçlerin oluşturulması. – Uygula: Süreçlerin planlandığı şekilde uygulanması. – Kontrol et: Taahhütler, çevre amaçları ve çalışma kriterleri dahil çevre politikalarına göre proseslerin izlenmesi ve ölçülmesi ile sonuçların rapor edilmesi. – Önlem al: Sürekli iyileştirme için önlem alınması. ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Uygulama Aşamaları
Üst yönetim, çevre yönetim sisteminin uygulanması noktasında olduğu gibi revizyonu noktasında da anahtar role sahiptir. Çünkü çevre politikası üst yönetim tarafından oluşturulmakta ve buna ilişkin amaçlar belirlenerek hedeflere ulaşılmaya çalışılmaktadır. ISO 14001 Çevre Yönetim Sisteminin Faydaları
Sistemin Belgelendirilmesi ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi kurmak için bir danışman kuruluşa başvurmak esastır. Danışman kuruluşlar, ISO 14001 belgesi almak isteyen kuruluşlara hem iç denetim hakkında eğitim vermekte olup hem de dış denetimi yaparak ISO 14001 sertifikası verme yetkisi olan kuruluşlardır. ISO 14001 belgesi 3 yıllığına verilmektedir. İlk yıl belgelendirme denetimi yapılır ve belge verilir, sonraki iki yıl gözetim denetimi yapılır; sistemin uygulanıp uygulanmadığı, ISO 14001 standardının şartlarının yerine getirilip getirilmediği, sürekli iyileşmenin gerçekleştirilip gerçekleştirilemediği kontrol edilir. Bu kontrollerden sonra, herhangi bir sorun tespit edilmezse belgenin kullanımı devam eder. Sertifikalandırma, işletmenin çevre performansının ve yürütülen çevresel uygulamaların en azından kabul edilebilir olduğunu göstermesi bakımından önemlidir. ELİF TEKMAN Çevre Mühendisi Kaynaklar;
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi nedir?ISO 14001, ürünün hammaddeden başlayarak müşteriye sunulmasına kadar olan süreçte çevresel faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin gerekli önlemler ile kontrol altına alınarak çevreye verilen zararın en aza indirilmesi için kılavuzluk yapan bir standarttır.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi belgesi nasıl alınır?TURKAKLI ISO 14001 belgesi almak için TÜRKAK [kaynak] tarafından akredite olmuş belgelendirme firmaları aracılığı ile başvuruda bulunmak gerekir. TURKAK doğrudan belgelendirme taleplerine cevap vermemektedir.
ISO 14001 neleri kapsar?ISO 14001 standardı, bir kuruluşun mal veya hizmet üretimi sırasında çevre koşullarına yeterli özeni gösterdiğini belirleyen kalite koşullarını göstermektedir. Kuruluş, Çevre Yönetim Sistemi'ni kurarken, sistem standartlarının gerekliliklerini nasıl yerine getireceğini tanımlamış olmalıdır.
Çevre Yönetim Sistemi Nasıl Kurulur?ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Nasıl Kurulur. Başlangıç Hazırlıkları: ... . Durum Analizinin Yapılması: ... . Gerekli Eğitimlerin Verilmesi: ... . Sistem Dökümantasyonunun Oluşturulması: ... . Sistemin Uygulanması: ... . İç Tetkiklerin Yapılması: ... . Belgelendirme Başvurusunun Yapılması:. |