Show
Sarılık, cildin ve göz akının sarı renkte gözüktüğü tıbbi bir durumdur. Sarılık esasında bir hastalık değil, birçok farklı hastalığın sonucu olabilecek bir belirtidir.
Sarılık nedir?Kana rengini veren ve oksijen taşıyan yapılara hemoglobin denir. Hemoglobin kırmızı kan hücrelerinin (alyuvarların) ana yapısını oluşturan maddedir. Alyuvarların vücuttaki ömrü yaklaşık 120 gündür. 120 gün sonrasında kanda bulunan alyuvarlar yıkılıp yenilenir. Alyuvarlardaki bu hemoglobin maddesi yıkıldığı zaman bilirubine dönüştürülür. Bilirubin ise sarı renkli bir maddedir. Karaciğer, bilirubinin vücuttan uzaklaştırılması ile görevlidir. Fakat bilirubin herhangi bir nedenle vücuttan yeteri kadar uzaklaştırılamazsa kan dolaşımına katılır ve cildin, mukozaların ve göz akının sarı renkte gözükmesine neden olur. Bebeklerde sarılık nedir?Bebeklerde gözlenen sarılığa yenidoğan sarılığı denir. Birçok yenidoğanda sarılığa rastlamak mümkündür. Prematüre bebeklerin %80’inde, 37. haftadan sonra doğan bebeklerin ise %80’inde sarılık gözlenebilir. Bebeklerdeki sarılığın birçok nedeni olabilir. En sık gözlenen nedenlerden bir tanesi fizyolojik sarılıktır. Bebeklerin karaciğeri, doğduktan sonra bilirubin yıkılması görevini plasentadan daha yeni devir almıştır. Gelişmekte olan karaciğer, bilirubinin uzaklaştırılmasını ilk zamanlar etkin bir şekilde gerçekleştiremez, zaman geçtikçe karaciğer bilirubini etkin bir şekilde uzaklaştırır ve belirtiler kendiliğinden kaybolur. Bebeklerdeki sarılık belirtileri nelerdir?Yenidoğan sarılığı bebeklerde artmış uyku hali, dışkı ve idrar renginde değişme, emme güçlüğü gibi semptomlarla kendini gösterebilir. Sarılık kafada başlar ve vücuda yayılır. Artan sarılıkta en son el ve ayak gibi organlar sarı rengi alır. Bebeklerde geç başlangıçlı bir sarılık türü gözlenmişse ise bu genelde anne sütü sarılığı nedeniyledir. Bu tür sarılık yaklaşık 2-3 ay sürebilir. Kandaki bilirubin seviyesi tehlikeli sınıra ulaşmadığı sürece anne sütüne ara verilmez. Bilirubin yüksekliği tedavi edilmediği takdirde kalıcı beyin hasarına neden olabilir. Sarılık belirtileri nelerdir?Daha büyük çocuklarda ve yetişkinlerde sarılık belirtileri aşağıdaki şekilde sıralanabilir;
Sarılık hastalığı nedir?Sarılık aslında farklı nedenlerle ortaya çıkan bir tıbbi durum olsa da halk arasında Hepatit B hastalığına da sarılık denir. Hepatit B virüsü nedeniyle oluşan Hepatit B, kan ya da cinsel yolla bulaşabilen, karaciğerde harabiyete yol açan ve tedavi edilmediği takdirde karaciğer kanseri gibi ciddi sonuçlara neden olabilecek bir hastalıktır. Bu virüs bazı kişilerde hiçbir semptom vermeden senelerce taşınır. Taşıyıcı kişiler farkında olmadan hastalığı başkalarına bulaştırabilir. Sarılık türleri nelerdir?Sarılık farklı nedenlerle ortaya çıkabildiği için nedensel faktörlere dayalı üç geniş kategoride sınıflandırılmıştır. Sınıflandırma, karaciğerin hangi bölümünün hatalı çalıştığına ve bilirubinin kan dolaşımından atılımının nasıl etkilendiğine göre yapılır. Nedenlerine göre sarılık türleri; hepatoselüler, hemolitik ve tıkanma sarılığı olarak sınıflandırılır.
Sarılık teşhisi nasıl konulur?Sarılık, kandaki ya da idrardaki bilirubin miktarının ölçülmesi ile anlaşılır. Bilirubin seviyeleri desilitre başına miligram (mg/dL) olarak ölçülür. Yetişkinler ve büyük çocuklarda kandaki bilirubin seviyeleri 0,3 ile 0,6 mg/dL arasında olmalıdır. 37. haftadan sonra doğan bebeklerin yaklaşık yüzde 97'si 13 mg/dL'den daha az seviyelerde bilirubine sahiptir. Bundan daha yüksek seviyelere sahip olan hastalar, daha fazla araştırma için ilgili birimlere yönlendirilirler. Sarılık tedavisi nasıl yapılır?Sarılığa neden olan yüksek bilirubin seviyelerinin uygun tedaviyle düşürülmesi ve bilirubinin vücuttan uzaklaştırılması çok önemlidir. Çünkü yükselmiş bilirubin seviyeleri beyinde kalıcı hasara yol açabilir. Sarılık tedavisi altta yatan hastalığın türüne göre değişir. Sarılık için kullanılan neredeyse tüm tedavi yöntemleri sarılıktan ziyade altta yatan nedeni tedavi etmeye dayanır. Sarılık tedavisi için kullanılan yaygın tedavi yöntemlerinin bazıları şu şekilde sıralanabilir;
Uzm. Dr. Bedi Nafile Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji 13.3.2020 958271 Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Yeni doğan bebekte sarılığa ne iyi gelir?Yenidoğan sarılığı, genellikle iki ya da üç hafta içinde kendiliğinden düzelir. Ancak bu dönemde doktor takibinin yapılması çok önemlidir. Eğer bebeğin bilirubin seviyesi yüksek ise “fototerapi” denilen özel dalga boyunda ışık yayan lambalar altında ışık tedavisine tabi tutulur.
Sarılık olduğu nasıl anlaşılır?Sarılık, cildin ve göz akının sarı renkte gözüktüğü tıbbi bir durumdur.. Göz içi ve ciltte sarılık.. Kaşıntı. Halsizlik/yorgunluk.. Koyulaşan idrar.. Açık renkli dışkı. Karın ağrısı. Kilo kaybı. Yeni doğan bebeklerde sarılık riski ne kadar sürer?Bu sarılık 2-3 ay sürebilir. Eğer kandaki bilirubin seviyesi sınıra ulaşmadığı takdirde anne sütüne ara verilmemesi önerilir. Bilirubin seviyesi kontrol altına alınmazsa bebekte kalıcı beyin hasarına neden olabilir.
Sarılık olan bebek ağlar mı?Bebeğin emmek istememesi, bilirubin seviyesini yükseltmekte ve sarılık şüphesi ortaya çıkmaktadır. Bebekte sarılık şiddetli derecedeyse, tiz bir sesle ağlamaktadır.
|