Show
İlk 6 aylık dönemin ardından, 6. ay bitiminde anne sütüne ek olarak bazı besinlerin yavaş yavaş bebeğe verilme süreci başlamalıdır. Artan enerji ihtiyacı, vitamin ve mineral gereksinimleri bu dönemin yavaş yavaş başlaması gerektiğinin sinyalidir. Besinlere geçiş dönemi bebeğin metabolik ihtiyaçları artık değişmeye başladığından, 6. aydan sonraya da bırakılmamalıdır. Besin alımına erken başlanması da en az geç başlanması kadar bebeğin metabolizmasını etkileyen bir süreç oluşturur. 6. aydan önce başlanan gıdalar ile birlikte bebekte anne sütü alımının azaldığı gözlemlenebilir. Bu durum bebekte protein açığı oluşturabilir ve büyüme gelişmede gerilik görülebilir. Yapılan çalışmalar, erken dönemde ek besinlere geçiş yapıldığında bebekte alerjik rahatsızlıkların görülme sıklığının arttığını göstermektedir. Aynı zamanda erken dönemde başlanan ek gıdalar bebekte ishal, kabızlık ve gaz sancılarına yol açabilir. Beslenmeyi tamamen bebeğin sindirim ve metabolik işlevlerinin gelişimi belirler. Ek besinlere geçiş döneminde yutma refleksi zayıf olduğundan kaşıkla verilenleri ağızdan çıkarma eğilimi olabilir. Besinleri tüketmesi için diş etlerine zarar verebileceğinden metal değil silikon kaşık tercih edilmelidir. Besinsel içeriği yüksek gıdalardan başlanmalı, anne sütü de asla devre dışı bırakılmadan 1-2 yaşında da mutlaka kullanılmalıdır. Son yıllarda ek gıdaları 6-12 ay arası kademli olarak arttırılarak, buna oranla anne sütünün azaltılması önerilmektedir. Buna göre 6-8 ay arası günlük enerjinin %70-80’i anne sütünden gelmeli, ek gıdaya geçişte aşağıdaki besin çeşitlerinden her gün 2 tanesi seçilerek verilmeli. 8 aydan önce 4 öğün+kahvaltıya geçilmemeli. Eğer anne sütü yok veya yeterli değilse, o zaman alıştıktan sonra aşağıdaki tüm besin çeşitleri verilebilir. Sebze PüreleriMevsimine uygun sebzelerin yer aldığı püreler tercih edilebilir. Genellikle ilk başlanan sebzeler, patates, havuçtur, daha sonra kabak denenebilir, ıspanak ve pazı gibi yeşil yapraklı sebzeler eklenebilir, mevsimindeyse tanelerini çıkararak yeşil fasülye verilebilir. Patates bazı bebeklerde kabızlık problemi yaratabileceğinden verilme sıklığı doğru ayarlanmalıdır. Bazen bu konuda spru gelmekte çocuğum bal kabağı yemiyor, yer elmasını sevmedi, bunlar zaten bebek beslenmesinde çok da yeri olan sebzeler değildir, farklı koku ve tatlarıyla bebeklerin hoşuna gidemeyeceği gibi, glisemik indeksleri yüksektir, yani kan şekerinde gereksiz dalgalanmalara, insülin salgısında artışa neden olabilirler. Bununla birlikte yine protein oranı yüksek tarhana veya yayla çorbası da tüketilebilecek türler arasındadır. Tuz ilave edilmemelidir. Tat ve enerji vermesi ve kabızlığı önlemesi açısından 1 tatlı kaşığı zeytin yağı eklenebilir. MuhallebiBu ayda başlanabilecek en sade ve bebeğinize en uygun ek gıdalardan birisi de sütlü pirinçli muhallebidir. Burada süt kelimesi yanıltmasın, muhallebi inek sütü ile değil bebeğin yaşına uygun formül süt ile yapılır. Bunun için hazır kaşık mamalarını tercih edebileceğiniz gibi, aşağıdaki tarife göre evde kendiniz de hazırlayabilir, gün içinde veya akşam 1 öğün olarak verebilirsiniz. Muhallebi Tarifi:Besinler:
Yapılışı:Pirinç unu bir miktar su ile ezilir. Kalan su ilave edilir. Hafif ateşte karışıtırılarak pişirilir. Ocaktan indikten toz mama ilavesi yapılır. *Ancak bebek bu miktarı yiyemeyebilir, hele de bol bol anne sütü veriyorsanız bebeğe aldığı kadarını verebilirsiniz, anne sütü yoksa bebeğinizin aldığı kadar daha fazla da yapabilirsiniz. Meyve PüresiMevsimine uygun gaz yapma kapasitesi düşük meyvelerin (elma, armut, ayva, kayısı vb.) suyu ise diğer bir ara öğün seçeneği olarak tercih edilebilir. Meyveler çatalla ezerek veya cam bir rende yardımıyla rendelendikten sonra püre haline getirilir. Aralarda başlangıçta 2-3 çorba kaşığı olarak verilerek yeme kapasitesi arttığında yavaş yavaş arttırılabilir. Eğer çok iyi ezemezsek ve bebek pütürlerden rahatsız olursa rondo veya blendır da son tercihiniz olabilir, çünkü bu tür ezme işlemleri, vitamin–mineral içeriğini bozabilmektedir. Yoğurt5 ay dolduktan sonra, eğer doktorunuzla birlikte anne sütünün yetmediğine karar verirseniz, 4 ayda başladığımız muhallebinin yanına 50-150 ml’lik 1 öğün de yoğurt ekleyebiliriz. Bunun için mümkünse evde yapılmış yoğurt vermeliyiz, imkanınız olmadığında bebeklere özel yapılmış hazır yoğurtları da verebilirsiniz. Yoğurdu inek sütüyle yapabilirsiniz, mayalanma işlemi alerjik özellikleri büyük oranda azaltır, mamayla anne sütüyle yoğurt yapma denemeleri gereksiz ve aşırı bir uygulamadır, çoğu zaman da başarısızlıkla sonuçlanır. Ancak çok ağır inek sütü alerjisi olan bebeklerde yoğurt ile de alerji, olabilir. O yüzden yoğurt vermeden önce aşağıdaki basit testi evde uygulayabilirsiniz. Yoğurt için evde alerji testi:İlk denemede dudağının üstünde renksiz alana bir parça yoğurt sürülür, 40-60 saniye beklenir, sonra silinir, 4-5 dak. beklenir, yoğurdun asit yapısı sürülen bölgede hafif bir kızarıklık yapabilir, bu normaldir. Ancak sürülen bölgenin dışına taşan ve de kabarıklığın eşlik ettiği, aşırı bir kızarıklık varsa inek sütü alerjisinin en erken belirtisi olabilir, bu durumda yoğurt denemesi 3-4 ay ertelenir. Yoğurt Tarifi:1 litre pastörize günlük inek sütü 1 yemek kaşığı yoğurt Yapılışı:Süt kaynatılır. El dayanacak sıcaklığa geldiğinde (40-45 derece) 1 yemek kaşığı yoğurt ilave edilir. Üzeri kapatılır ve kalın bir örtü ile sarılarak oda sıcaklığında mayalanmaya bırakılır. 3-6 saat sonra açılarak buzdolabında 1 gün bekletilir. Mayalanan yoğurdu 2 gün boyunca güvenle kullanabilirsiniz. Kıyma6. ayın bitiminde tüketmeye başladığı ilk yiyecek grubu olan sebze püresinin içerisine ilave edilerek aldığı protein miktarı artırılabilir ve büyüme gelişme, demir ihtiyacı ve bağışıklık sistemine bu sayede katkıda bulunabilirsiniz. Çok pütürlü olduğundan, ağızdan çıkarma eğilimi yüksek olduğundan blenderden geçireerek verilmelidir. Yumurta Sarısı1 yaşına kadar yumurtanın yalnızca sarısı kullanılmalıdır. Ailede alerji yoksa, bebekte konak, infantil kolik gibi alerji düşündürebilecek erken bulgular yoksa, 6. ayın sonuna doğru başlanabilir. Aksi halde yumurtanın sarısı da 9-10 ay hatta 1 yaş sonrasına kadar ertelenebilir. Alerji yapma ihtimaline karşı 1/8 i ile başlanıp miktarı yavaş yavaş artırılmalıdır. 4 gün bu şekilde tüketmesi sağlandıktan sonra ¼ yumurta sarısı kullanılabilir. 2 gün de bu şekilde devam edilerek alerji problemine rastlanmadığı süre içerisinde ½ ve 1 tam yumurta sarısına geçiş yapılabilir. Eğer alerji problemi ile karşılaşılırsa bir süre ara verip sonrasında tekrar 1/8 yumurta sarısı ile deneme yapılabilir. SuEk besinlere başlanmasıyla birlikte su da verilebilir fakat biberon değil silikon kaşık kullanılmalıdır ve kaynatılıp ılıtılmış su verilmelidir. 6-8 ay arası anne sütün çok bol alabiliyorsa, çiş sayısında bir azalma, çiş renginde bir koyulaşma yoksa ve bebek talep etmiyorsa verilmeyebilir. Bebeklere su verme ile ilgi daha detalı bilgi için Bebeklere Su Verilir mi? adlı makalemizi okuyabilirsiniz. Ekmek İçiKaynamış ve ılıtılmış su yardımıyla güzelce ezilerek verilebilir. Fakat 6-7 aydan önce kesinlikle tüketmesine izin verilmemelidir. Gluten alerjisi ve ishal görülme riski yüksektir. 1 Yaşına Kadar Bebeğe Verilmemesi Gereken Gıdalar:
Aşağıdaki videolarda Uzm. Dr. Duygu Gür Ünal, “Bebeklerde Ek Besinlere Geçiş” ve “Özel Aşılar” hakkında bilgiler veriyor. Videolarımızdan önce “Kardeşim Sağlıklı Besleniyor” adlı animasyonumuzu da çocuklarınıza keyifle izletebilirsiniz. ÖRNEK MENÜÖrnek olması amacıyla hazırlanmıştır. Her bebeğin kendi metabolik ihtiyacına ve sindirim fonksiyonuna göre değişebilir. Sabah: Anne sütü (Bebek anne sütünden yeterli miktarda yararlanıyorsa ezilerek hazırlanan bir kahvaltıdansa anne sütü tercih edilmelidir.) Öğle: ½ kase kıyma ilaveli sebze çorbası(kıyma 6 ayın sonuna doğru) Akşam: 1-2 yemek kaşığı evde mayalanmış yoğurt+2-3 yemek kaşığı meyve püresi
EK GIDA TARİFLERİMUHALLEBİBesinler:
Yapılışı:Pirinç unu bir miktar su ile ezilir. Kalan su ilave edilir. Hafif ateşte karışıtırılarak pişirilir. Ocaktan indikten toz mama ilavesi yapılır.
SEBZE PÜRESİBesinler:
Yapılışı:Kaynayan suya doğranmış ve/veya rendelenmiş sebzeler ve pirinç konur. Hafif ateşte sebzeler yumuşayıncaya kadar pişirilir. Pişen sebzeler süzgeçten geçirilir, püre haline getirilir ve ateşten aldıktan sonra sıvıyağ ilave edilir. Gurme bebekler için tereyağ veya Labne peyniri de eklenebilir. Meyve PüresiBesinler:1 orta boy muz, elma veya şeftali Yapılışı:Meyveler bol su altında güzelce yıkanır ve kabukları soyulur. Meyveler çatalla ezerek veya cam bir rende yardımıyla rendelendikten sonra püre haline getirilir. YOĞURT:Besinler:
Yapılışı:Süt kaynatılır. El dayanacak sıcaklığa geldiğinde (40-45 derece) 1 yemek kaşığı yoğurt ilave edilir. Üzeri kapatılır ve kalın bir örtü ile sarılarak oda sıcaklığında mayalnmaya bırakılır. 3-6 saat sonra açılarak buzdolabında 1 gün bekletilir. Mayalanan yoğurdu 2 gün boyunca güvenle kullanabilirsiniz. Çocuğunuzun boy-kilo-baş çevresi gelişimiyle ilgili detaylı bilgi almak isterseniz bebek gelişim tablomuzu inceleyebilir, büyüme eğrileri makalemizi okuyabilirsiniz. 6 aylık bebek bir öğünde ne kadar yemeli?6 aylık bir bebek 2 ya da 3 ara öğün ile beslenir. 6.ayında mide kapasitesi 180 ml olan bebeğiniz, ek gıdaları küçük miktarlarda tüketebilir. 1 çay kaşığı ölçüsünde tek bir ek gıda vermeye başlayabilirsiniz. 3 gün kuralına uyarak, aynı gıdayı 3 gün boyunca aynı miktarda vermelisiniz.
6 aylık bir bebek ne kadar ek gıda almalı?Ek gıdaya yeni başlayan bir bebek için 12 aya kadar en önemli besin kaynağı anne sütüdür. Bu demek oluyor ki; bebeğinizin anne sütü ana öğünü, ek gıdalar ise ara öğünüdür. 6 aylık bir bebeğin genellikle 2 veya 3 ara öğün tüketmesi gerekir. 6 aylık bir bebek 2,5-3 saatte bir beslenmelidir.
Ek gıda miktarı ne kadar olmalı?Bir günde vereceğiz ek gıda miktarı, 2 minik kavanoz (2 çay bardağı) ölçüsünü geçmemeli. Ek gıdalara tadımlık olarak başlanmalı ve bebeğin uyumu ve tepkisine göre miktar yavaş yavaş arttırılıp; 8. Ayın sonuna kadar en fazla 2 minik kavanoz (2 çay bardağı) verilmelidir.
6 aylık bebek kaç cc?Bebeklerin Mide Kapasitesi : *Bebek ilk günler 30 cc (2 yemek kaşığı ) *6. Ayda 180 cc (1 çay fincanı )
|