Kuran ı kerimin ilk ve son suresi

96/ el-Alâk -1-2-3-4-5- Oku! yaradan Rabbinin adıyla oku! O, insanı bir Alâk’tan yarattı. Oku!Rabbin sonsuz kerem sahibidir. O Rab ki kalemle yazmayı öğretti. İnsana bilmediği şeyleri öğretti.

-M.610 Ramazan’ın 17. gecesi (Pazartesi) Hira mağarasında Efendimiz-aleyhisselâm- kırk yaşında iken inzal olan ilk âyet-i celileler.

2/ el-Bakara -281- öyle bir günden korkun ki o gün ALLÂH’a döndürüleceksiniz. Sonra da herkese kazancı tamamıyla ödenecek ve hiç kimse haksızlığa uğramayacak.

-İbn-i Abbas; bu nâzil olan son âyettir. Resûlullah-sallâllâhüaleyhivesellem-bu âyetin nüzulünden 81 gün sonra Rabbine kavuştu. Cebrail-aleyhisselâm- kendisine; bu âyeti Bakara sûresinin 280.âyetlerinin başına koy, buyurdu. (Rûhu’l Beyân)

-İbn-i Abbas (radıyallahu anhüma)’dan şöyle rivâyet ediliyor: «Bu, nâzil olan son âyettir. Efendimiz -sallallahu aleyhi ve sellem- bu âyetten 7, 9, 21 veya 81 gün sonra Allâh’a kavuşmuştur. Cibril, Efendimize demiştir ki: Bu âyeti, Bakara sûresinin 280. âyetinin peşine koy. Bu âyet borç âyeti ile faiz âyeti arasına konuldu, böylece faizden sakındırmak daha da kuvvet kazandı.»

Rivâyet edildi ki: Allah Rasûlû -sallallahu aleyhi ve sellem- Pazartesi günü doğdu, Pazartesi peygamber olarak gönderildi, Pazartesi Medine’ye girdi ve Pazartesi rûhu kabzedildi. 18 gün hasta yattı. Ashab, kendisini ziyâret ediyordu. Efendimiz -sallallahu aleyhi ve sellem-’in söylediği son söz şöyle idi:

– Namaza dikkat edin, hizmetçilerinize iyi bakın. Namaza dikkat! Biz, Allah’tan geldik, şimdi O’na gidiyoruz. (Ramazanoğlu M.Sami)

Kuranı Kerimin İlk ve son inen ayetler hangileridir konusunda birden fazla görüş vardır. Sahih olan görüşe göre, ilk inen âyetler Alak sûresinin ilk beş âyetidir. Bu ayetler şu şekildedir;

Alak Suresinin ilk 5 ayeti okunuşu

Bismillahirrahmanirrahim
1- İkra’ bismi rabbikelleziy halak
2- Halekal’insane min ‘alak
3- Ikra’ ve rabbükel’ekrem
4- Elleziy ‘alleme bilkalem
5- Allemel’insanema lem ya’lem

Alak Suresinin ilk 5 ayeti anlamı

Rahman ve Rahim Olan Allah’ın Adıyla
1- Yaratan Rabbinin adıyla oku!
2- O, insanı bir aşılanmış yumurtadan yarattı.
3- Oku! Rabbin, en büyük kerem sahibidir.
4- O Rab ki kalemle [yazmayı] öğretti.
5- İnsana bilmedikleri şeyi öğretti.

Kuranı Kerimin son inen ayetler hakkında görüş birliği yoktur. Bakara sûresinin 278 ve 281, Nisâ sûresinin 176, Tevbe sûresinin 128-129, Nâs sûresinin 1-3 ve Mâide sûresinin 3. âyetlerinin son inen âyetler olduğu söylenmektedir. Yani son inen âyet hakkında ihtilâflar vardır:

1. ”Bugün sizin için dininizi ikmal ettim.” ayeti son nâzil olandır, diyenler var. Bu Arefede vedâ haccında nâzil oldu. Süddî der ki: “Bundan sonra helâl ve harama dair nâzil olmamıştır.”

Resulullah (s.a.v)’ın Veda Haccında Mâide Suresi’ni okuyup şöyle dediği ri­vayet edilmektedir:

“Ey insanlar! Şüphesiz ki Mâide Suresi en son nazil olan buyruklardandır. O bakımdan o surede helâl kılınmış şeyleri helâl, haram kı­lınmış şeyleri de haram biliniz.”

Ahmed, Tirmizî, Hâkim ve Beyhakî de Abdul­lah b. Ömer’in şöyle dediğini rivayet etmektedir: “Son nazil olan sureler Mâide ve Feth sureleridir.” Yine Ahmed, Nesaî ve sahih olduğunu belirterek Beyhakî Hz. Aişe’nin şöyle dediğini rivayet ederler: “Maide son nazil olan suredir. O ba­kımdan o surede helâl bulduğunuz şeyi helâl diye kabul ediniz, haram buldu­ğunuzu da haram biliniz.” (Vehbe Zuhayli, et-Tefsirü’l-Münir, Risale Yayınları: 3/347.)

2. “Allah’a döneceğiniz o günden sakının.”(Bakara, 2/281) son inen âyet budur. Bundan sonra Resulûllah dokuz veya yedi gün yaşadı. Ashab bundan acı haberin yaklaştığını anladı.

3. Son inen sûre “İza cae Nasrullahi Vel-feth” Nasr süresidir. İbni Abbas “En son inen ayet riba, (faiz) ayetidir. En son inen sure, “İza cae Nasrullahi Vel-feth dedi.”

4. Berâ’nın sonu, Bakara’nın sonu, diye de rivayetler vardır. “El-yevme ekmeltü” ayeti Hiccetül-Veda’da arefe günü nâzil olduğuna göre son denemez. Meğer ki kemal-i dine dair son âyet denilsin. Süddî’nin dediği gibi, ondan sonra haram ve helâla dair nâzil olmasa da vaaz ve irşada dair nâzil olanlar vardır, Nasr Suresi gibi. Demek son nâzil olan derken de söz rastgele değil, mukayyettir.

İbni Abbas’tan gelen diğer bir rivayete göre «En son inen ayet, «vettaku yevmen, yani öyle bir günden   sakınınız ki o günde Allah’a döndürülmüş olacaksınız» (Bakara, 2/281) manasını ifade eden ayet­tir.» El-Bağavi, «Haccet ul Veda yılında «Senden fetva isterler» diye başlayan En Nisa Sûresi’nin son âyeti (yani kelale âyeti) nazil oldu. Ve bu ayete «yaz ayeti» denildi. Sonra Cenab-ı Peygamber (asv), Arefede vakfe­de iken «Bugün size dininizi ikmal ettim» ayeti nazil oldu. Cenab-ı Peygamber bu ayetten sonra (81) seksen bir gün yaşadı. Ondan sonra da «Öyle bir günden sakınınız ki o günde Allah’a döndürüleceksiniz» ayeti nazil oldu. (bk. Lübabut-Te’vil 2-220 Amire 1317 İstanbul)  İbni Ebi Hatim Said bin Cübeyr’den rivayet etti: «Bu ayet, bü­tün Kur’an’ın en son nazil olan ayetidir. Bu ayetin nüzulünden dokuz gece sonra, pazartesi günü, Rebiulevvelin on ikinci günü, Resûlüllah vefat etti.(Ali Arslan, Büyük Kur’an Tefsiri, Arslan Yayınları: 3/610-611.)

Görüldüğü gibi, son inen ayet hakkında görüşler farklıdır. Kemali dine dair, ribaya, helâl ve harama, feraiza ait, kıssa ve haberler hakkında son şudur, demişlerdir. Söz mutlak değil, mukayyettir. Böylece zahiren muhalif görünen rivayetlerin arasını telif ve tevfik mümkündür. Herkesin ilk veya son derken gözettiği bir husus ve cihet vardır.

Kur'an

Kuranı Kerimin 1 ayeti nedir?

En kısa sure nedir?

Kur'an ı Kerim'in ilk suresi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?